Er is geen eenduidig antwoord op de vraag of een vasthoudend gebied hoort te zijn. De gewenste mate van vasthoudendheid hangt af van verschillende factoren, zoals:
Doel van het gebied:
- Waterberging: In gebieden waar wateroverlast een probleem is, is het belangrijk dat het gebied water kan vasthouden om pieken in de waterafvoer te bufferen.
- Droogtebestrijding: In gebieden met droogteperiodes is het juist belangrijk dat water langer in het gebied vastgehouden wordt om vegetatie en landbouw te voorzien van water.
- Natuur: In natuurgebieden is een natuurlijke waterhuishouding belangrijk voor het behoud van biodiversiteit en ecosystemen.
Eigenschappen van het gebied:
- Bodemtype: Zandgrond kan minder water vasthouden dan kleigrond.
- Landschap: In een heuvelachtig gebied stroomt water sneller weg dan in een vlak gebied.
- Klimaat: In gebieden met veel neerslag is er minder behoefte aan waterberging dan in droge gebieden.
Maatschappelijke afwegingen:
- Landgebruik: Water vasthouden kan conflicteren met andere functies van het gebied, zoals landbouw of recreatie.
- Kosten: Maatregelen om water vast te houden kunnen kostbaar zijn.
- Sociale acceptatie: Bewoners van het gebied moeten betrokken worden bij de plannen en er moet draagvlak zijn voor de maatregelen.
In Nederland is er geen landelijk beleid over vasthoudende gebieden. Wel zijn er diverse richtlijnen en subsidies beschikbaar om waterbeheer op lokaal niveau te stimuleren.
In Vlaanderen is er in 2021 een peilbesluit vastgesteld dat 26 gebieden aanwijst waar extra maatregelen genomen moeten worden om water vast te houden.
Het is belangrijk om voor elk gebied een afweging te maken tussen de verschillende belangen en om te bepalen welke mate van vasthoudendheid optimaal is.
Hieronder vind je enkele bronnen met meer informatie over vasthoudende gebieden:
- Nederland:
- STOWA: https://www.stowa.nl/deltafacts/zoetwatervoorziening/aanpassen-aan-klimaatverandering/water-vasthouden-en-bergen
- Waterschap Noorderzijlvest: https://www.lltb.nl/nieuwsberichten/website/2024/05/einde-aanvraagperiode-stimuleringsregeling-water-vasthouden-in-zicht
- Staatsbosbeheer: https://www.staatsbosbeheer.nl/wat-we-doen/droogte/praktijkvoorbeelden-van-het-vasthouden-van-neerslag
- Vlaanderen:
- VMM: https://www.vmm.be/water
- Waterberging op een natuurlijke wijze: https://www.atlasnatuurlijkkapitaal.nl/