In 1987 was er inderdaad een Nederlandse acteur die zijn eigen ontvoering in scène zette om te voorkomen dat een controversieel toneelstuk zou worden opgevoerd. De acteur in kwestie was Jules Croiset.
De context:
- Het toneelstuk: Het toneelstuk in kwestie was “Het vuil, de stad en de dood” van Rainer Werner Fassbinder. De regisseur, Johan Doesburg, wilde het stuk opvoeren als zijn afstudeervoorstelling aan de Rotterdamse Toneelschool.
- De controverse: Veel mensen, met name uit de Joodse gemeenschap, vonden het stuk antisemitisch. Ze voerden hiertegen protest en eisten dat het stuk niet zou worden opgevoerd.
De actie van Croiset:
- Ontvoering: Croiset, die zich sterk tegen het stuk verzette, ging een drastische stap verder. Hij verstopte zich in België en meldde zich later bij de politie met de bewering dat hij was ontvoerd door Nederlandse fascisten. Hij beweerde dat hij in een rioolbuis in de buurt van Charleroi was gestopt.
- Doel: Met zijn gefingeerde ontvoering hoopte Croiset de aandacht op de kwestie te vestigen en de druk op Doesburg te verhogen om het stuk te schrappen.
Gevolgen:
- Geen succes: De actie van Croiset had niet het gewenste effect. Doesburg zette door met de opvoering van het stuk, ondanks de aanhoudende protesten.
- Reputatieschade: Croiset kreeg veel kritiek voor zijn actie. Hij werd beschuldigd van het faken van een misdaad en het belachelijk maken van een serieus probleem.
- Nasleep: De affaire rond “Het vuil, de stad en de dood” leidde tot een maatschappelijk debat over antisemitisme, vrijheid van meningsuiting en de grenzen van het artistieke experiment.
Jules Croiset is een veelzijdig acteur die een lange en succesvolle carrière heeft gehad. Echter, zijn actie in 1987 blijft een controversieel moment in zijn carrière.
Bronnen: