In de context van chemische verbindingen is een nitraat een zout van salpeterzuur (HNO3). Nitraten zijn meestal kleurloos, kristallijn en in water oplosbaar. Ze worden gebruikt in een breed scala aan toepassingen, waaronder meststoffen, explosieven, medicijnen en voedseladditieven.

In de context van voeding is een nitraat een additief. Nitraten worden aan voedsel toegevoegd om de houdbaarheid te verlengen en de smaak te verbeteren. Ze worden ook gebruikt bij de productie van vleesproducten, zoals ham en salami.

In de context van de bodemkunde is een nitraat een voedingsstof. Nitraten zijn een belangrijke voedingsstof voor planten. Ze komen in de bodem voor als gevolg van de afbraak van organisch materiaal.

In de context van het menselijk lichaam is een nitraat een metaboliet. Nitraten worden in het lichaam geproduceerd als gevolg van de afbraak van nitraatbevattende voedingsmiddelen. Ze kunnen ook via het drinkwater worden ingenomen. Nitraten worden in de mondholte omgezet in nitrieten. Nitrieten kunnen vervolgens worden omgezet in nitrosaaminen, die kankerverwekkend kunnen zijn.